Шетелдік IT нарыққа қалай шығуға болады?

Қазақстан халқына жолдаған үндеуінде Қ. Ж. Тоқаев IT қызметтерінің экспортын $500 млн дейін жеткізу міндетін қойды, кейін бұл көрсеткіш «Цифрлық өмір салты — DigitEL» ұлттық жобасына енгізілді. Жаңа нарықтар IT қауымдастығы үшін үлкен мүмкіндіктер ашады: жаңа клиенттер, әртүрлі жобалар және тәжірибе алмасудың тұрақты мүмкіндігі.

Қолда бар деректерге сәйкес, 2021 жылы IT қызметтерінің экспорты бар-жоғы $80 млн құрады, $500 млн көрсеткішіне жету үшін 8 есе өсу қажет. Біздің Crocos компаниясы 2025 жылға дейін бұл көрсеткішке жетуге бірнеше маңызды себептерге байланысты сенеді:

• IT қауымдастығының жетілгендігі. Технопарктердің, іс-шаралардың және нетворкингтің болуы қауымдастықты жаһандық нарыққа дайындады.

• Бағдарламаның болуы. AstanaHub технопаркі шетелдік нарықтарға шығуды қолдауға арналған бағдарламаны іске қосты. Бұл стартаптар мен технологиялық компанияларға жаңа нарыққа шығуға көмектесетін акселераторлар сериясы.

• Доллар мен теңге арасындағы айырбастау бағамы. Қазіргі айырбастау бағамының арқасында шетелдік жобаларда өзіндік құн жоғары есептеледі, бұл біздің компанияларға баға бойынша тендерлерде жеңуге мүмкіндік береді және бюджетті дұрыс бөлген жағдайда жобада кәсіби команданы тартуға мүмкіндік береді.

• Украина, Ресей және Беларусь IT-компанияларының Қазақстанға көшуі. Нарыққа жаңа ойыншылардың келуі IT индустриясын тез дамытуға көмектеседі, өйткені көптеген жаңа ойыншылар бұған дейін батыс нарықтарында жұмыс істеген.

Біздің шетелдік нарықтармен жұмыс тәжірибеміз 2019 жылы басталды, ал тапсырыс бойынша веб және мобильді әзірлеумен 2016 жылдан бері айналысып келеміз. Өзбекстандағы компания Blizzard Қазақстан купондық сервисін жасағанымызды білген соң, ұқсас ресурсты Өзбекстан үшін әзірлеуді тапсырысты - http://bizzon.uz. Сол кезде біз IT экспортын дамыту туралы ойлай бастадық және менің әріптесім Руслан Ғалямов Astana Hub пен Террикон алқабындағы акселерация бағдарламасына қатысып, компанияны шетелдік нарықтарға шығаруға кірісті. Бұл бағдарлама бізге 6 кезеңнен тұратын жол картасын жасауға көмектесті. Бұл карта әмбебап емес және негізінен сервис компанияларға арналған, бірақ көптеген тармақтар кез келген салалар үшін базалық болып табылады.

1. Өз нышаныңызды тауып, өнімді орау.

Барлығын сату ештеңе сатпау дегенді білдіреді, нарыққа шығу үшін өзіңізді позициялау қажет, әсіресе жаңа нарықта, ол сіздің нарығыңыздан кем бәсекелес болмайды, сондықтан белгілі бір категорияда көшбасшы екеніңізді көрсету жақсы. Мысалы: «Біз 3D беттері бар үздік промо-сайттар жасаймыз». Қызметті өнімге айналдыру үшін біз ең үздік кейстерді ағылшын тілінде толық сипаттамамен презентацияға енгіздік.

2. Команданы оқыту.

Project manager үшін ағылшын тілін еркін (upper-intermediate) меңгеру міндетті, алайда команданы ағылшын тілін үйрету тапсырыс берушімен кездесулерге қосылуға және жалпы өзара әрекеттестікті жақсартуға мүмкіндік береді. Менің кеңесім — ағылшын тілін үйренгісі келетіндер тобын құрып, мұғалімді шақыру немесе онлайн курстарды пайдалану. Ең тиімді модель – компания сабақ құнының 50-70%-ын өтейді. Толығымен тегін курстарда қатысу мәселелері жиі кездеседі.

3. Сайтты жаңарту.

Сапалы аударма жасап, жаңа беттерді жаңа доменге шығару қажет, мысалы .com, .net және т.б. Бұл сайтты жаңа нарықта насихаттауға мүмкіндік береді және ішкі нарыққа кері әсер етпейді, сонымен қатар сенімділік тудырады — алдымен сіз өз қалаңыздан жиһаз жеткізуді тапсырыс етесіз, басқа жерден емес. Біз өз сайтымыз үшін .pro доменін таңдадық, сайтымыз сондай-ақ .kz, .uz аймақтарында қолжетімді.

Сайтқа IP телефонымыз бен Сан-Францискодағы өкіліміздің мекенжайын орналастырдық, қажет болған жағдайда телефон біздің офиске бағытталады.

4. Фриланс биржаларында бет дайындау.

Биржада бет ашу қиын емес, бірақ верификациядан өту және дұрыс контент дайындау қиынырақ. Ол үшін алаң ережелерімен танысу және сұхбат тағайындау қажет. Кейін компания сипаттамасын, мамандардың soft және hard skills, кейстер мен скриншоттарды ағылшын тілінде жүктеу керек. Cover letter (қосымша хатты) дайындауды ұмытпаңыз.

5. Шетелдік агенттіктерге email таратуға дайындық.

Шетел нарығына шығуды жеделдету үшін біз аутсорсинг жұмыстары арқылы бастауды шештік. Адам/сағат құнының айтарлықтай айырмашылығы шетелдік IT-компанияға жұмысты беру арқылы жобаның шығындарын азайтуға мүмкіндік берді. Осылайша, біз 450 студиядан тұратын тізім жасап, олармен біртіндеп таныса бастадық.

6. Байланыс.

Жаңа байланыстар үшін әлеуметтік желілерде, Reddit және Quora-да аккаунттар ашу қажет. Әртүрлі басылымдар деректері бойынша LinkedIn — іскерлік байланыс орнату үшін ең тиімді платформа.

7. Заңды тұлғаны ашу.

Біз бұл тармақты соңғы орынға қойдық, себебі бұл өте ойластырылған шешім болуы тиіс. Себебі қарапайым мысал: егер сіз Ұлыбританияда компания ашқыңыз келсе, бірақ клиенттердің басым бөлігі АҚШ-та болса, ашудың пайдасы минималды болады және балама іздеу қажет болады.

Бастапқы уақытта биржа арқылы жұмыс істеу, байланыстарды қалыптастыру және төлемді корпоративтік картаға алу жақсы.